PrEP en hiv-preventiezorg voor transgender personen: infecties voorkomen

Om het aantal nieuwe hiv-infecties verder terug te dringen, zijn nieuwe biomedische interventies nodig. Daarom onderzoekt het H-TEAM hoe soa- en hiv-preventie zorg kan worden afgestemd op transgender personen (TGP). Ook is het H-TEAM in 2015 begonnen met een onderzoek naar de toepasbaarheid van PrEP (pre-expositie profylaxe) voor hiv-preventie: het AMPrEP (Amsterdam PrEP) project.

Wat is een biomedische interventie?

Een biomedische interventie heeft ten doel infecties met hiv en andere soa’s te blokkeren of de kwetsbaarheid voor infecties te verlagen, infecties vroegtijdig te detecteren en te behandelen en zo de infectieusiteit te verlagen.

– Soa Aids Nederland

Prevalence of HIV and STI in a Dutch Transgender Population (TITAN studie)

Internationale studies laten zien dat naast mannen die seks hebben met mannen (MSM), transgender personen (TGP) een hoog risico lopen op een hiv-infectie. In samenwerking met het VUmc gender team onderzoekt het H-TEAM hoe soa- en hiv-preventie zorg kan worden afgestemd op TGP.

Waarom

Waarom

In Europa is er nog weinig bekend over de prevalentie van hiv en soa’s onder transgender personen (TGP) die seks hebben met mannen. Om meer inzicht te krijgen in subgroepen binnen de transgenderpopulatie die risico lopen op hiv en mogelijk in aanmerking komen voor PrEP, start het H-TEAM met een onderzoeksproject rondom hiv- en soa-testen voor transgender personen.

 

Doel

 

Het is noodzakelijk dat er meer wordt getest op hiv en soa’s bij transgenderpopulaties. Deze groepen worden namelijk niet op regelmatige basis gezien bij de soa-poli of de AMPrEP studie (slechts 2 van de 376 deelnemers zijn TGP). We willen daarom vaststellen in welke mate hiv en soa’s voorkomen bij TGP en deze resultaten waar mogelijk opsplitsen voor specifieke subgroepen genaamd de TITAN studie (Prevalence of HIV and STI in a Dutch Transgender populAtioN).

Aanpak

Aanpak

Om accurate data van hiv en soa’s onder TGP te verzamelen, is een gender-positieve benadering met expliciete transgender acceptatie noodzakelijk. Daarnaast is het belangrijk dat soa-testen door deskundigen worden uitgevoerd op de juiste anatomische locaties. Het project bestaat uit 4 stappen:

  1. De soa- en hiv-prevalentie meten onder TGP bezoekers van de soa-kliniek. Ook wordt een inventarisatie gemaakt van soa- en hiv-prevalentie onder TG sekswerkers.
  2. Binnen het gender cohort bij het VUmc zal de soa- en hiv-prevalentie worden gemeten. Door middel van literatuuronderzoek vergelijken we Amsterdamse data met die van andere steden en landen.
  3. Organiseren van focusgroepen met verschillende TG community groepen en TG bezoekers van de VUmc poli over hoe gender-positieve soa- en hiv-preventie zorg geboden moet worden.
  4. Start van prospectief onderzoek naar soa- en hiv-screening en counseling rondom seksuele gezondheid bij bezoekers van de genderkliniek. Na afloop wordt de pilot geëvalueerd.

Resultaten

Resultaten

De inclusie van participanten voor de TITAN studie is begonnen in augustus 2020. In September 2021 waren er 255 deelnemers geïncludeerd. De studie hoopt in totaal 300 deelnemers te kunnen includeren. De laatste analyses staan gepland in het tweede kwartaal van 2022.

 

  • Hiv/soa-positiviteit en seksueel gedrag onder transgender personen (TGP).
    Uit onderzoek naar transgenders die de centra voor seksuele gezondheid van GGD Amsterdam en Haaglanden bezoeken is gebleken dat van de 329 personen, de meerderheid TGP zijn die bij de geboorte als man zijn toegewezen. Van deze personen deed meer dan de helft sekswerk. hiv-prevalentie en soa-positiviteitspercentages waren aanzienlijk en veel lager onder TGP die bij de geboorte een vrouw waren toegewezen. Klik hier voor de publicatie van dit resultaat.
  • Hiv-gerelateerde kenmerken van TGP versus MSM die gediagnosticeerd zijn met hiv en in behandeling zijn in Nederland.
    De analyse van dit onderzoek zal in het laatste kwartaal van 2021 worden afgerond.
  • Hiv-prevalentie en gerelateerde factoren van TGP als onderdeel van het ACOG (Amsterdam Cohort Onderzoek Gender).
    De analyse van dit onderzoek wordt in het tweede kwartaal van 2022 afgerond.

AMPrEP studie

Om het aantal nieuwe hiv-infecties verder terug te dringen, zijn nieuwe methoden als PrEP nodig. PrEP (pre-expositie profylaxe) is een pil met hiv-remmers die een hiv-infectie kan voorkomen. Binnen het H-TEAM onderzoekt GGD Amsterdam de toepasbaarheid van PrEP voor hiv-preventie: het AMPrEP (Amsterdam PrEP) project.

Wat is PrEP?

PrEP staat voor pre-expositie profylaxe. Dit betekent dat medicatie wordt ingenomen voordat je wordt blootgesteld aan een ziekteverwekker. PrEP bestaat uit één pil, Truvada. Hierin zitten twee geneesmiddelen die ook worden gebruikt voor behandeling van hiv, namelijk emtricitabine en tenofovir disoproxil. Door PrEP wordt het voor hiv moeilijker om cellen te infecteren. Ook kan hiv zich moeilijker vermeerderen. Daarom heeft iemand die PrEP slikt een veel minder grote kans om met hiv geïnfecteerd te raken.

Waarom

Waarom

PrEP is een aanvulling op bestaande preventiestrategieën zoals condooms en het regelmatig laten testen op hiv en soa. PrEP is bedoeld voor mensen die geen hiv hebben, maar die wel een verhoogd risico lopen om geïnfecteerd te raken. In 2015 werd 65% van alle nieuwe hiv-infecties vastgesteld bij homomannen. Daarom zijn homomannen gekozen als belangrijkste doelgroep voor dit onderzoeksproject.

 

Doel

 

Doel van de studie is het onderzoeken van de toepasbaarheid van PrEP voor hiv-preventie. Er wordt onderzocht hoeveel homomannen PrEP willen gebruiken, hoe trouw de tabletten worden ingenomen, hoe het PrEP-gebruik wordt ervaren en of het condoomgebruik verandert. Het is de eerste keer dat PrEP in Nederland wordt onderzocht en ons project is het eerste dat deelnemers de keuze geeft tussen dagelijks PrEP of PrEP volgens een vaststaand schema rondom seks.

AMPrEP pagina van GGD Amsterdam

Aanpak

Aanpak

Tussen augustus 2015 en juni 2016 zijn 376 mensen gestart met PrEP: 374 homomannen en andere mannen die seks hebben met mannen, en 2 transgender vrouwen. Van deze mensen zijn er 273 gestart met dagelijks PrEP. De rest koos voor incidenteel PrEP-gebruik rondom seks.

 

Bij de soa-polikliniek van de GGD Amsterdam worden deelnemers 3-maandelijks gezien, waarbij soa-, hiv- en andere testen worden gedaan en counseling wordt gegeven.

 

In 2018 werd het project verlengd tot 1 December 2020, AmPrEP Fase 2, en 314 van de 376 deelnemers besloten ook hieraan deel te nemen. Deze extra tijd gaf de mogelijkheid om de lange termijn van PrEP gebruik te onderzoeken. Het laatste jaar werd ingezet om de deelnemers te linken aan de reguliere PrEP-zorg, welke in de zomer van 2019 gestart is.

Resultaten

Resultaten

De resultaten van de AMPrEP studie tot op heden laten zien dat de implementatie in reguliere preventie haalbaar is. PrEP is effectief en veilig. Wij constateerden een significante toename van zowel dagelijkse als gebeurtenisgestuurde PrEP. Er zijn geen tekenen van toenames in soa, maar we zien wel een hogere prevalentie van HCV infecties. Deze prevalentie is hoger dan die tijdens de routine controle onder hiv-negatieve MSM bij de soa polikliniek in Amsterdam. Het laatste resultaat geeft aan dat bij het aanbieden van PrEP we wellicht andere locaties kunnen openen om in contact te komen met mensen met een hoog potentieel risico op hiv en soa’s (inclusief HCV) die tot nu toe minder vaak naar de soa polikliniek zijn geweest. De resultaten en onze ervaringen van AMPrEP zijn gebruikt in het advies van de Gezondheidsraad aan de Minister van VWS.

 

De belangrijkste resultaten van de AMPrEP studie zijn:

  1. Mannen die seks hebben met mannen kiezen vaker dagelijks dan gebeurtenisgestuurd gebruik van pre-exposure prophylaxis: nulmeting van een demonstratiestudie in Amsterdam.
    Klik hier voor de publicatie van dit resultaat.
  2. Verandering in seksueel risicogedrag na zes maanden van pre-expositie prophylaxe gebruik: resultaten van het Amsterdamse PrEP demonstratieproject.
    Klik hier voor de publicatie van dit resultaat.
  3. MSM die starten met pre-expositie prophylaxe lopen risico op het oplopen van een hepatitis C irus infectie.
    Klik hier voor de publicatie van dit resultaat.
  4. Acquisitie van wild-type hiv-1-infectie bij een patiënt aan pre-expositie prophylaxe met hoge intracellulaire concentraties van tenofovirdifosfaat: een casusrapport.
    Klik hier voor de publicatie van dit resultaat.
  5. Een mobiele applicatie collecteert dagelijks data over pre-expositie prophylaxe naleving en seksueel gedrag onder mannen die seks hebben met mannen: gebruik over tijd en vergelijkbaarheid met coventionele datacollectie.
    Klik hier voor de publicatie van dit resultaat.
  6. Seksueel gedrag en incidentie van hiv en soa onder mannen die seks hebben met mannen die dagelijks en gebeurtenisgestuurd pre-expositie prophylaxe gebruiken in Amsterdam: 2-jarige resultaten van een demonstratieproject.
    Klik hier voor de publicatie van dit resultaat.
  7. Verbetering van de naleving van dagelijkse PrEP onder MSM in Amsterdam bij het voorzien van feedback via een mobiele applicatie.
    Klik hier voor de publicatie van dit resultaat.
  8. Therapietrouw aan gebeurtenisgestuurde PrEP onder MSM in Amsterdam, Nederland: analyse op basis van onlinedagboekgegevens, driemaandelijkse vragenlijsten en intracellulaire TFVDP.
    Klik hier voor de publicatie van dit resultaat.
  9. Het gebruik van pre-expositie profylaxe (PrEP) begrijpen: overschakelen en stoppen met dagelijkse en gebeurtenisgestuurde PrEP bij MSM.
    Klik hier voor de publicatie van dit resultaat.
  10. Keuze uit dagelijkse en gebeurtenisgestuurde PrEP voor MSM in Nederland: een kosteneffectiviteitsanalyse.
    Klik hier voor de publicatie van dit resultaat.
  11. Besluitvorming over condoomgebruik onder dagelijkse en gebeurtenisgestuurde gebruikers van PrEP in Nederland.
    Klik hier voor de publicatie van dit resultaat.

Op 29 november 2019 ontving projectleider dr. Elske Hoornenborg de ZonMw Parel voor het AMPrEP project.

Team

  • Elske Hoornenborg
    Elske Hoornenborg

    Projectleider
    GGD Amsterdam

  • Henry de Vries
    Henry de Vries

    Principal Investigator
    GGD Amsterdam
    Amsterdam UMC

  • Maarten Schim van der Loeff
    Maarten Schim van der Loeff

    Lid
    GGD Amsterdam

  • Mark van den Elshout
    Mark van den Elshout

    Lid
    GGD Amsterdam

  • Udi Davidovich
    Udi Davidovich

    Lid
    GGD Amsterdam

ALLE MEDEWERKERS VAN HET H-TEAM >>

Nieuws